Amerikan futbolunun genel kuralları

[admin]

Kazanan takım oyun sonunda en fazla sayı yapan takımdır. Oyun süresi 15’er dakikalık 4 çeyrek devre sonunda toplam 60 dakikadır. Normal Türk futbolundan farklı olarak topun oyunda olmadığı anlarda zaman durduğu için maçlar ortalama 2.5 saat sürer.

Her takımın sırasına göre sahaya süreceği bir atak, bir savunma bir de başlangıç takımı vardır. Takımlardan biri atak(offense) dakımı diğeri savunma(defense) oynar. Başlama vuruşuna ‘kickoff’ denir ve bunu başlangıç takımı oynar.

Takımlardan biri topa vurur ve karşı sahaya atar. Topu karşılayan takımın bir oyuncusu topu tutar ve takımın özel taktiğine uyarak ilerlemeye başlar. Rakip takım da onları mümkün olduğunca kendi gol bölgesinden uzakta durdurmaya çalışır. Topla ilerleyen oyuncu düşürüldüğünde veya topu ilk aldığında yerinde sabit kaldığında oyun durur ve karşılayan takımın atak takımının oyuna nereden başlayacağı belirlenmiş olur. ‘Kickoff’ vuruşundan sonra başlangıç takmları sahadan çıkar ve kickoff’ta topu karşılayan takımın atak takımı (offensive team), topa vuran takımın da savunma takımı (defensive team) sahaya girer.

Atak takımı, topla beraber ilerlemeye çalışırken savunma takımı da bu ilerleyişe engel olmaya çalışır. Her 10 yard’ı geçmek için atak takımın 4 hakkı vardır. Bu 4 hakkında da 10 yard ilerlemeyi başaramazsa, top rakip takıma geçer. Geçmeyi başarırsa bu defa 4 hak daha kazanır. Topu ve dolayısıyla takım ilerletmenin iki yolu vardır. Bu uzun pas ya da koşu ile yapılabilir. Bir oyuncu topa sahip olduğu halde rakip defans tarafından düşürülene dek koşarak ilerleyebilir. Atak oyuncuları topla koşan arkadaşlarına rakip defans oyuncularını engelleyerek yol açmak suretiyle yardımcı olabilirler. Ya da oyun kurucu(Quarterback) pas tutacak arkadaşları uygun bir açıklık elde edene kadar, önünde kendisine koruma yapan takım arkadaşlarının(guard) arkasında kalır ve en uygun zamanda pas atarak top tutucuyu topla buluşturmaya çalışır.

Savunma takımı için rakibi durdurmak da atılan pası kesmek ya da tutmak (interception) şeklinde yapılabileceği gibi topla koşan oyuncuyu düşürmek ya da saha dışına itmek şeklinde de yapılır. Taşıyıcısı düşmeden yere düşen top veya atılan pas bir sırasında henüz yere değmemiş olan top aktiftir. Yani bir rakip takım oyuncusu da bu topu yakalayabilirse hücum oyuncusu gibi ilerleme hakkına sahiptir.

Topun kontrolü her zaman atak takımındadır. Oyun her zaman aynı şekilde başlar; Atak takımın orta oyuncusu(center) bacaklarının arasından topu oyun kurucuya(Quarterback) verir. Buna ‘snap’ denir ve o anda oyun başlar. Her snap’tan önce ‘huddle’ adı verilen ve atak takımının kaptanının sonraki atak için taktik belirlemek üzere arkadaşlarına talimat verdiği yaklaşık 40 saniyelik kısa bir toplantı yapılır. “Huddle” bittiğinde atak takımının her oyuncusu ne zaman nereye gideceğini ve diğer arkadaşlarının da ne yapacağını bilir. Topu snap’la alan “quarter back” topu, ‘running back’ denen koşu oyuncularına elden verebilir. Koşu oyuncuları da 10 yard’ı geçmeye çalışır. Ya da “quarter back” topu uzaktaki ‘wide receiver’ denen ve çok hızlı koşabilen arkadaşlarına uzun pas olarak atıp onların ilerlemesini sağlayabilir.

Amerikan futbolunda nasıl gol olur?

Amerikan futbolunda 3 farklı gol tipi vardır bunlar Touchdown, Saha Golü(field goal) ve Safety'dir

Touchdown: Amerikan futbolunun gerçek golüdür. Rakip takımın son çizgisi topla beraber geçildiğinde ‘touchdown’ yapılmış olur ve değeri 6 puandır. Touchdown yapan takım ekstra puan kazanma şansı için 2 tercih hakkı da kazanır. Topla rakip takımın bitiş çizgisine tekrar girilirse 2 puan kazanılır. Ya da topa ayakla vurarak rakip takımın kalesine atılırsa 1 puan kazanılır. Genelde takımlar 1 puanlık vuruşu tercih ederler, çünkü 2 puanlık sayı denemesine göre başarı şansı daha çok daha yüksektir.

Saha Golü(field goal): Topa ayakla vurarak rakip takımın kalesine sokmakla kazanılır ve değeri 3 puandır. Peki neden takımlar bazen 6 puanlık ‘Touchdown’ yerine 3 puanlık ‘field goal’u tercih eder? Genellikle aynı 10 yard diliminde ‘fourth down’ yaşanmışsa yani artık son hak kullanılıyorsa, maçın kalan süresi ‘touchdown’ için yeterli değilse, riske girmek yerine bulunan yerden ayaklı vuruşla ‘field goal’ yapılmaya çalışılır. Yine, uzatmalarda da ‘field goal’ yaparak takımlar maçı bitirebilir.

Safety: Amerikan futbolunda hücum takımında topu elinde tutan oyuncunun kendi gol çizgisinde rakip takımın savunma oyuncusu tarafından düşürülmesinde savunma takımına iki puan yazılır, sonra da top savunma takımına geçer.